(według S. Kozłowskiego, 1970)

Pieniński pas skałkowy jest obszarem, w którym osady mezozoicznego zbiornika morskiego o szerokości ponad 100-150 km na
skutek procesów związanych z orogenezą alpejską ściśnięte zostały na obszarze o szerokości kilkuset metrów do 20 km i długości
prawie 600 km.

Działalność wulkaniczna w pienińskim pasie skałkowym związana była z alpejskimi ruchami górotwórczymi.
Najsilniejszy wulkanizm występował w późnym paleogenie (miocen) i mógł być związany z okresowym nasileniem aktywności
tektonicznej. Był to czas wieńczący zniszczenie dawnego zbiornika morskiego. Intrudowały magmy o składzie andezytów.
Współcześnie pozostały po nich jedynie znajdujące się głębiej skały intruzji, głównie dajki (intruzje zgodne z ułożeniem skał, przez które
intrudowały) i sille (intruzje niezgodne z ułożeniem skał intrudowanych). Intrudująca magma wykorzystywała już istniejące uskoki.
Znajdujące się powyżej stożki wulkaniczne mogły zostać usunięte na skutek późniejszych procesów. Obszar występowania skał
wulkanicznych jest niewielki, o długości około 20 km, od wsi Kluszkowce do okolicy Szczawnicy. Współczesną pozostałością schyłkowej
aktywności wulkanicznej w tym rejonie są wody mineralne, określone jako szczawy. W Szczawnicy ich właściwości znane już
były w średniowieczu

W górze Wżar znajdują się stromo zapadające żyły andezytowe. Występuje tu kilka odmian andezytów.

Mają strukturę porfirową, barwę tła
skalnego od ciemno do jasnoszarej.
Zawierają fenokryształy skaleni, amfiboli
i piroksenów. Fenokryształy
hornblendy mogą dochodzić do kilku centymetrów
długości.

W górze Wżar, w postaci brekcji wulkanicznej, zaznaczył się również nieco inny rodzaj działalności wulkaniczej.
Część skał góry Wżar mogła stanowić trzon wulkaniczny.

Najmłodsze andezyty były eksploatowane w
kamieniołomach i używane jako materiał drogowy i
budowlany. Pod wpływem wysokiej temperatury intruzji
pewnemu przeobrażeniu uległy otaczające ją skały.
Zmienione skały są dobrze widoczne wokół żyły
andezytowej. Ze szczytu góry Wżar, w pogodny dzień
widoczna jest piękna panorama Tatr i Pienin.

Andezyt z nieczynnego kamieniołomu Malinowa w górze Jarmuta ma strukturę porfirową.

W szarym tle skalnym przeważają liczne, ale
stosunkowo niewielkie fenokryształy skaleni,
następnie amfiboli. Kryształy amfiboli (głównie
hornblndy) często uległy rozkładowi.

Występują również porwaki skał osadowych i zasadowych. Wysoka temperatura intrudującej magmy spowodowała zmiany w
miejscu kontaktu z otaczającymi skałami.

W niewielkim, nieczynnym kamieniołomie Bryjarka koło Szczawnicy występują podobne andezyty jak w kamieniołomie
Malinowa. W skale można znaleźć porwaki skał osadowych, jak również innych skał pochodzących z głębszego podłoża.

W strukturze sklanej w jasnoszarym
cieście skalnym występują prakryształy
skaleni i amfiboli. Fenokryształy skaleni mają
większe rozmiary i są liczniejsze niż w
kamieniołomie Malinowa, przez co skała
może wydawać się ziarnista.

Ostatnim omówionym odsłonięciem w pienińskim pasie skałkowym jest bazalt pod wsią Biała Woda zwany też bazaltową
skałką. Wąwóz Białej Wody i bazaltowa skałka stanowią rezerwat przyrody. Skała jest barwy ciemnoszarej, prawie czarnej.
W niektórych miejscach występują, wypełnione zwykle kalcytem, pęcherzyki z odgazowania lawy.

Pojawia się również cios kolumnowy.
Początkowo odsłonięcie bazaltu
uważane było za zasadową intruzję
w pienińskim pasie skałkowym.
Późniejsze badania wykazały, iż jest
to fragment jurajskiego
bazaltu, który usunął się z wyżej
leżącego obszaru.