CO TO JEST EFEKT CIEPLARNIANY?

	CO TO JEST EFEKT CIEPLARNIANY?

Efekt cieplarniany jest zjawiskiem spowodowanym zdolnością atmosfery do przepuszczania dużej części promieniowania słonecznego (głównie światła) i zatrzymywania promieniowania Ziemi (m. in. cieplnego). Dzięki temu na powierzchni Ziemi oraz w dolnych warstwach jej atmosfery jest cieplej niż byłoby, gdyby atmosfera nie istniała.

Jak wynika z wyliczeń naukowców, temperatura powierzchni Ziemi pozbawionej atmosfery utrzymywałaby się w okolicy
-17°C, podczas, gdy obecnie średnia temperatura na Ziemi wynosi +15°C.

Efekt cieplarniany jest zjawiskiem naturalnym i z naszego punktu widzenia - bardzo korzystnym, gdyż bez niego
na Ziemi nie mogłoby powstać i rozwinąć się życie.

Skąd więc tyle zamieszania wokół tego zjawiska?

Problemem nie jest efekt cieplarniany,
lecz zmiany jego nasilenia.

Nasze obecne środowisko życia
kształtowało się w panujących aktualnie warunkach klimatycznych przez tysiące lat.
W nim nauczyliśmy się żyć, korzystać z dóbr natury, w nim żyją też inni mieszkańcy naszej planety - inne zwierzęta oraz rośliny. Nasilenie efektu cieplarnianego może w znacznym stopniu i w dość krótkim czasie zaburzyć warunki naszego życia oraz życia innych organizmów żywych.

Wszystkich skutków globalnych zmian klimatycznych nie jesteśmy w stanie przewidzieć, gdyż zmiana jednego parametru pociąga za sobą lawinowo kolejne zmiany innych czynników. Jest to proces bardzo skomplikowany, którego
nie będziemy mogli w żaden sposób zatrzymać, gdy już się rozpocznie.

Skutkiem może być:

	wymieranie gatunków,
	ubożenie gleb,
	niedobory wody na obszarach, gdzie dotychczas nie było z nią kłopotów,
	anomalie klimatyczne,
	zmniejszenie się powierzchni lądów, w tym obszarów możliwych do zasiedlenia,

W historii naszej planety zmiany nasilenia efektu cieplarnianego następowały wielokrotnie, powodując globalne zmiany klimatu Ziemi. Źródła tych wahań bywały różne, często składało się na nie wiele czynników, a zainicjowany proces zmian stawał się samonapędzającą się machiną działającą na zasadzie sprzężenia zwrotnego. Zanim środowisko Ziemi osiągało powtórnie stan równowagi musiało upłynąć wiele lat, a jeszcze więcej czasu potrzebowały organizmy żywe, żeby się do nowych warunków przystosować. Te, którym się to nie udało - wymierały.

Obserwowany obecnie wzrost średniej temperatury na Ziemi wskazywać może na pogłębianie się efektu cieplarnianego. Tym razem do zainicjowania tego procesu być może przyczyniamy się my - ludzie.

Lekcja zrealizowana przez
Muzeum Geologiczne Państwowego Instytutu Geologicznego
dzięki dofinansowaniu
Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

TEKST: Monika Krzeczyńska
ILUSTRACJE: Monika Krzeczyńska, Agata Olszyńska
PROJEKT GRAFICZNY: Monika Krzeczyńska
OPRACOWANIE STRONY: Marcin Perkowski

- powrót -