Tropy dinozaurów należą do najciekawszych pozostałości
minionych epok, jakie możemy
znaleźć na ziemiach polskich. Są świadectwem życia fascynujących
wymarłych zwierząt, a
zarazem wiążą się z nimi lokalne legendy i tradycje. Dlatego zasługują
one na szczególną
ochronę, by mogły je podziwiać także następne pokolenia.
|
Tropom zagraża naturalna erozja -
procesy wietrzenia pod wpływem
czynników atmosferycznych z czasem
zacierają rzeźbę powierzchni skał, w tym
kontury tropów. Chroniąc tropy w terenie
stawia się więc zadaszenia, chroniące
przed deszczem i słońcem, a także
wzmacnia skałę utwardzającymi
preparatami.
|
Wiata chroniąca tropy dinozaurów
w rezerwacie "Gagaty Sołtykowskie" |
Innym zagrożeniem jest niszczenie
przez człowieka. Niekiedy wynika
ono z działalności gospodarczej - np.
eksploatacji surowców mineralnych
w kamieniołomach czy nielegalnego
wydobycia gagatów (cenionej odmiany
węgla brunatnego służącej
do wyrobu ozdób). Dlatego wiele
stanowisk z tropami zyskało status
rezerwatów lub pomników przyrody
nieożywionej. |
Rezerwat
Przyrody "Gagaty Sołtykowskie"
(nadleśnictwo Stąporków) |
Czasem tropy niszczone są przez handlarzy i przemytników
skamieniałości. Zniszczenia stanowisk
paleontologicznych są nieodwracalne i pozbawiają nas wspólnego
dziedzictwa przeszłości. Tymczasem wydobyte
bez właściwej dokumentacji i wyrwane z kontekstu tropy (a także
inne skamieniałości) mają o wiele niższą wartość
poznawczą i naukową. Dlatego handel rzadkimi skamieniałościami,
zwłaszcza skamieniałościami kręgowców, jest
powszechnie potępiany przez naukowców. Niestety, podsycają go
kolekcjonerzy, dla których skamieniałości mają
tylko wartość dekoracyjną albo jako cenne osobliwości.
|
Zdarzają
się też przypadki zwykłego wandalizmu. Bez względu
na motywację, niszczenie stanowisk
paleontologicznych jest wykroczeniem, tym bardziej jeśli dotyczy
obszarów objętych ścisłą ochroną prawną.
W razie zauważenia takiej dewastacji należy powiadomić leśników,
konserwatora przyrody lub policję. |
Tropy dinozaurów stają się atrakcją turystyczną.
Chroniąc je, miejscowa ludność i władze
gminne mogą ożywić gospodarkę i zwiększyć
dochody z turystyki. Tym ważniejsze staje się
przeciwdziałanie wandalom i handlarzom,
którzy mogą w krótkim czasie zniszczyć okazy,
którym udało się przetrwać 200 milionów lat.
|
Ścieżka
dydaktyczna tropami
dinozaurów w Bałtowie |
|
|
