Ziemia jest jedyną znaną nam planetą, na której woda występuje we
wszystkich trzech stanach skupienia: jako lód, ciecz i para. W każdej
z tych postaci ma ogromną siłę, zarówno twórczą, jak i
niszczycielską.
Jednym z efektów jej działania są jaskinie i groty, które fascynują
człowieka od zarania ludzkości.
Podziemne pustki to zupełnie inny świat niż ten, w którym żyjemy na co
dzień. Tu zawsze panuje noc, tu wszystko jest spokojne i ciche.
Pozornie niezmienne środowisko jaskiń rządzi się jednak swoimi prawami.
Ciemność jest bardzo piękna w swej ukrytej tajemnicy. Przyciągała do siebie i przyciąga
nadal ludzi, chcących znaleźć w niej bramy do innego świata. Pieczary, groty i jaskinie dawały schronienie, były miejscami pochówków,
kultowych obrzędów, a nawet spełniały w czasach prehistorycznych rolę... lodówek (!). Tak było w przypadku Jaskini Mamutowej
(Wyżyna Krakowsko-Wieluńska), w której ze względu na utrzymującą się przez cały rok niską temperaturę, plejstoceński
łowca przechowywał poćwiartowane kawałki upolowanego zwierza. Badane w niej namulisko dostarczyło licznego materiału archeologicznego,
a także mnóstwa kości zwierząt - głównie dużych ssaków plejstoceńskich (mamutów).
Fantastyczne formy naciekowe, potęga, wielkość i niezmienność tego
podziemnego świata, wprawiają wstępującego tu człowieka w nastrój refleksji i zmuszają do chwili zadumy.
Jest tu coś, czego rozum ludzki nie potrafi zrozumieć i ogarnąć jakąkolwiek logiką. Trudno uwierzyć, że natura potrafiła stworzyć coś tak trwałego. Natura, z którą tak krucha istota jaką jest człowiek, próbuje ciągle walczyć.
rekonstrukcja neandertalczyków - jaskinia Raj,
G. Świętokrzyskie
Lekcja zrealizowana przez
Muzeum Geologiczne Państwowego Instytutu Geologicznego
dzięki dofinansowaniu
Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
studnia
wlotowa
TEKST:
Monika Krzeczyńska, Paweł Woźniak
ILUSTRACJE: Monika Krzeczyńska, Karol Sabath (rys. odmieńca
jaskiniowego)
ZDJ?CIA: prywatne kolekcje członk?w speleoklubów polskich oraz
Ewy Gutowskiej
PROJEKT GRAFICZNY: Monika Krzeczyńska
|